کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم ؛ گیاهان دارویی، طب سوزنی و زالو درمانی

در عصر حاضر و سال 2025، با گسترش علوم پزشکی و افزایش توجه به رویکردهای درمانی متنوع، کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم یکی از مهم ترین سوالاتی است که ممکن است برای افراد مبتلا به لنف ادم پیش آید! امروزه، طب سنتی به عنوان یک رشته تخصصی توسعه یافته است. متخصصان این حوزه تلاش‌های گسترده‌ای را برای یافتن شواهد علمی مبنی بر اثربخشی طب سنتی در درمان انواع بیماری‌ها انجام می‌دهند. اما سؤال اصلی این است که در مورد لنف ادم، این رویکرد درمانی آیا موثر است؟

مطالعه بیشتر: ورم انگشتان دست و پا

امروزه، طب سنتی در درمان بسیاری از بیماری ها به کار گرفته می شود. به طوری که روش های درمانی طب سنتی در برخی از موارد به عنوان درمان های مکمل توسط پزشکان توصیه می شوند. اما همان طور که می دانید استفاده از طب سنتی و مصرف داروهای مرتبط با آن نیاز به توجه ویژه و رعایت نکات اصولی دارد. برای مثال، واکنش های دارویی و روش های درمانی در افراد مختلف می تواند متفاوت باشد. بنابراین، انجام درمان های طب سنتی خودسرانه و یا بدون پشتوانه علمی، نه تنها منفعتی برای شخص ندارد، بلکه می تواند آسیب های جبران ناپذیری نیز در پی داشته باشد.

در این مقاله، قصد داریم به بررسی دقیق‌تر جایگاه طب سنتی در درمان لنف ادم بپردازیم؛ ما به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که آیا شواهد علمی قابل اتکایی برای استفاده از روش‌های طب سنتی در مدیریت لنف ادم وجود دارد؟ همچنین، به بررسی نقش احتمالی طب سنتی در کنار درمان‌های استاندارد و مدرن خواهیم پرداخت.

همچنین بخوانید: آشنایی با سایر آسیب های لنف ادم و روش درمان

آیا طب سنتی در درمان لنف ادم موثر است ؟

بیماری لنف ادم نوعی اختلال نسبتا ناشناخته است که هنوز درمان قطعی برای آن به دست نیامده است؛ از سوی دیگر، همواره باید از روش ها و پروتکل های درمانی خاصی برای بهبود آن استفاده نمود. علاوه بر این، بسیاری از جزییات روش های طب سنتی نیز هنوز ناشناخته است. از تمامی این نکات می توان به این نتیجه رسید که کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم تا زمان دست یابی به شواهد علمی کافی، کار عاقلانه ای نیست.

در واقع می‌توان گفت: در حال حاضر، طب سنتی به عنوان درمان اصلی و قطعی برای هیچ یک از بیماری ها شناخته نمی‌شود؛ بلکه، این رویکرد درمانی شاید بتواند در کنار سایر درمان‌های اصلی و ثابت شده، نقش مکمل و کمکی داشته باشد.

ویدیو دکتر حقیقت در مورد طب سنتی و لنف ادم

روش های مختلف طب سنتی برای درمان لنف ادم

حتما می دانید که لنف ادم به معنای ایجاد انسداد در قسمتی از دستگاه لنفاوی است که مانع از جریان یافتن مایع لنف در بدن می گردد. همین مساله منجر به ایجاد ورم در یک عضو از بدن (دست، پا، بازو و …) خواهد شد. ایجاد لنف ادم، تاثیر منفی بر روی پوست ناحیه آسیب دیده نیز خواهد گذاشت. بنابراین، در بررسی کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم باید به تمامی این موارد توجه داشته باشیم.

در کل این روش ها به سه دسته تقسیم می شوند دسته اول مداخلات درمانی مستقیم بر روی بافت آسیب دیده مانند زالو درمانی برای لنف ادم، حجامت، بادکش و طب سوزنی دسته دوم استفاده از انواع گیاه درمانی ها و دستکاری ها مانند ماساژهاست و دسته سوم روش هایی که عوارض پیچیده ای ندارند و بیشتر به صورت مکمل روش های صحیح درمان لنف ادم استفاده می شوند در ادامه به دسته بندی انواع کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم به صورت تفضیلی خواهیم پرداخت.

تاثیر زالو درمانی برای لنف ادم

تجمع مایع لنف در یک عضو و ایجاد ورم لنفاوی در آن، منجر به افزایش حجم بافت آسیب دیده می شود. در چنین شرایطی ممکن است افراد به این نتیجه برسند که می توان به کمک روش های طب سنتی، به طور مستقیم بافت را دستکاری کرده و مایع لنف را استخراج کنند. تصور این افراد این است که با خارج کردن مایع لنفی می توان به بافتی عادی و سالم رسید. برخی از روش هایی که ممکن است در این راستا مورد استفاده قرار گیرند عبارت اند از:

• زالو درمانی
• حجامت کردن
• بادکش کردن
• انجام طب سوزنی

عوارض درمان با زالو درمانی برای انواع بیماری ها چیست؟

متأسفانه، برخی روش‌های طب سنتی مانند زالو درمانی، که گاهی برای درمان لنف ادم پیشنهاد می‌شوند، نه تنها مؤثر نیستند، بلکه می‌توانند به شدت مضر و آسیب زننده باشند.  این روش‌ها می‌توانند آسیب‌های جدی به پوست وارد کنند و عوارض مختلفی در پی داشته باشند که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.

احتمال بروز عفونت باکتریایی پس از زالو درمانی

درمان لنف ادم با زالو درمانی می تواند منجر به بروز عفونت های باکتریایی شود؛ البته این مساله بیشتر در محیط های غیراستریل بروز می کند. از خطرات این وضعیت هم می توان به مقاومت باکتری ها نسبت به دارو اشاره کرد. همچنین، اگر در حالت عادی به بیماری های خودایمنی دچار شده و یا نقص سیستم ایمنی دارید، بهتر است از انجام درمان با زالو درمانی اجتناب نمایید.

عدم بسته شدن زخم حاصل از زالو درمانی

اگر پیش از این، سابقه انجام درمان با زالو درمانی نداشته اید، ممکن است بعد از اولین بار دچار مشکل شوید. برای مثال، گاهی محل گزیدگی ایجاد شده بر روی پوست بسته نمی شود؛ در نتیجه خون ریزی از ناحیه تحت درمان ادامه پیدا می کند که خطرناک است.

احتمال از دست دادن غیرضروری خون

یکی از مشکلاتی که معمولا در درمان با زالو درمانی رخ می دهد، تمایل زالو به حرکت بر روی پوست است! در واقع، زالوها معمولا تمایل دارند به سمت جاهای دیگری از بدن که به درمان نیاز ندارند، حرکت کنند؛ به این ترتیب، با مکیدن خون از این گونه نواحی، منجر به از دست دادن خون غیرضروری خواهند شد.

حساسیت بیمار به بزاق زالوها

برای برخی از افراد ممکن است حساسیت به بزاق زالو ایجاد شود؛ این یعنی فرد پس از انجام زالو درمانی برای اولین بار متوجه می شود که آیا کاندید مناسبی برای انجام درمان با زالو درمانی هست یا خیر. در صورت بروز حساسیت، این روش درمانی نباید برای فرد بیمار تکرار شود.

برای افراد مبتلا به لنف ادم، حفظ سلامت پوست از اهمیت بالایی برخوردار است. هرگونه آسیب به پوست می‌تواند خطر عفونت را افزایش داده و وضعیت لنف ادم را وخیم‌تر کند. بنابراین، استفاده از روش‌هایی مانند حجامت، زالو درمانی یا بادکش در اندام‌های مبتلا به لنف ادم یا حتی اندام‌هایی که در معرض خطر ابتلا به لنف ادم هستند، به شدت ممنوع است.

توصیه اکید متخصصان این است که از هرگونه خونریزی در نواحی مربوط به لنف ادم جلوگیری شود. درحالی که، در روش‌هایی مانند زالو درمانی، بافت زیر پوست و مسیرهای لنفاوی به شدت آسیب می‌بینند. این آسیب‌ها  می‌توانند با اختلال در مسیرهای گردش مایع لنف، وضعیت لنف ادم را بدتر کرده و زمینه را برای گسترش بیماری فراهم کنند.

تاثیر طب سوزنی برای درمان لنف ادم

اگرچه ممکن است طب سوزنی در برخی موارد تاثیرات پراکنده‌ای داشته باشد، اما تحقیقات نشان می‌دهند که این روش فقط زمانی مجاز است که بیمار از روش‌های دیگر نتیجه نگرفته باشد و طب سوزنی در مناطقی خارج از منطقه مبتلا به لنف ادم انجام شود. به طور کلی، طب سوزنی هنوز به عنوان روش درمان لنف ادم شناخته نشده و در مرحله تحقیقات بالینی قرار دارد.

از آنجاییکه یکی از مهم ترین اهداف متخصصین لنفولوژیست جلوگیری از بروز آسیب‌ها در لنف ادم است، لذا این گونه مداخلات طب سنتی برای اندام‌هایی که دچار لنف ادم هستند یا احتمال ایجاد لنف ادم در آنها وجود دارد، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و حتی می‌تواند خطرناک باشد! درمان صحیح و مؤثر لنف ادم باید تحت نظر پزشکان لنفولوژیست و با استفاده از روش‌های علمی و تأیید شده انجام شود.

درمان لنف ادم با ماساژ در طب سنتی

در بحث کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم ممکن است استفاده از داروهای گیاهی و یا انواع ماساژ به افراد توصیه شود. لازم است بدانید که روش ماساژ درمانی برای بهبود لنف ادم یا Manual Lymph Drainage (MLD)، نوعی ماساژ درمانی تخصصی است که به تایید انجمن بین المللی لنفولوژی در دنیا رسیده است. این یعنی هیچ روش ماساژ دیگری نباید برای درمان لنف ادم به کار رود! بنابراین، استفاده از انواع روش های ماساژ درمانی در طب سنتی که منجر به اعمال فشار شدید به بافت آسیب دیده می شود، می تواند بسیار آسیب زا باشد.

درمان لنف ادم با گیاهان دارویی در طب سنتی

در حال حاضر در دنیا هیچ دارویی برای درمان لنف ادم مورد تائید قرار نگرفته است. بنابراین وقتی  بر اساس پزشکی مدرن و پیشرفته هنوز ماده موثره درمان لنف ادم معرفی نشده است، چگونه میتوان انتظار داشت طب سنتی و ناشناخته های فراوان اثربخشی مواد موجود در اجزای گیاهان بعنوان مبنایی در درمان لنف ادم قرار گیرند؟

لذا درحال حاضر بر اساس شواهد علمی موجود هیچگونه داروی خوراکی، تزریقی یا پمادهای موضعی طب سنتی برای درمان لنف ادم قابل توصیه نمی باشند. لذا در صورتیکه جهت درمان لنف ادم راهکارهای دارویی و خوراکی بر مبنای طب سنتی به شما پیشنهاد شد، بهتر است قبل از پذیرش چنین درمانی از مبنای علمی آن سوال کنید و در منابع علمی معتبر از وجود تائیدیه آن مطمئن شوید.

البته این به معنای رد کامل طب سنتی در مورد همه بیماری ها نیست! برای مثال، طب سنتی می‌تواند اِدِم یا ورم عمومی را با توجه به مزاج افراد درمان کند، اما در مورد اختلال لنف ادم، شناخت کافی ندارد و ممکن است عوارض بیشتری ایجاد کند. زیرا مکانیسم ایجاد لنف ادم با ادم عمومی کاملاً متفاوت است.

همچنین گاهی رژیم های غذایی خاص یا خودداری از استفاده از برخی مواد غذایی جهت درمان لنف ادم توصیه می شود که غالبا مبنای علمی ندارند و لازم است با مشاوره های تخصصی کارشناسان تغذیه از مبنای علمی آنها مطمئن شوید و با بکارگیری رژیم غذایی صحیح موجب حفظ سلامت و بهبود کیفیت زندگی خود شوید.

طب سنتی به عنوان طب مکمل و روش کمکی در درمان لنف ادم

استفاده از طب سنتی در درمان لنف ادم، گاه به صورت استفاده از روش های رایجی است که عوارض چندانی برای فرد در بر ندارند. برای مثال، ممکن است به دلیل طبع گرم برخی از روغن های گیاهی نظیر روغن سیاهدانه و یا روغن بابونه، افراد تمایل داشته باشند که برای ماساژ درمانی لنف ادم از آن ها استفاده کنند. با اینکه هنوز مفید بودن این نوع روغن ها برای همه افراد ثابت نشده، اما عوارض آنچنانی نیز از مصرف آن ها به اثبات نرسیده است به شرط آن که خود ماساژ توسط فرد متخصص و به روش ماساژ اختصاصی لنف ادم انجام شود.

در نظر داشته باشید که مصرف این نوع روش های درمانی برای بهبود لنف ادم، ممکن است بدون عارضه و یا با عوارض شدید باشند؛ این مساله کاملا به تاثیر دارو و روش درمانی بر افراد مختلف بستگی خواهد داشت و ممکن است عوارض آلرژیک شدید در برخی افراد بروز کند.

شرط استفاده از طب سنتی در درمان لنف ادم چیست؟

اختلال یا بیماری لنف ادم یک بیماری ناشناخته به حساب می آید؛ از سوی دیگر، بسیاری از افرادی که به صورت تجربی در زمینه طب سنتی فعالیت دارند، شناختی از اختلال لنف ادم ندارند. همین مساله نیز باعث می شود تا استفاده خودسرانه از داروهای گیاهی و یا کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم، بیش از آن که منفعت برای افراد داشته باشد، سلامت آن ها را تهدید کند.

استفاده از یک راهکار طب سنتی برای درمان لنف ادم زمانی می تواند موثر باشد، که یک کار گروهی توسط پزشکان و مراقبان بهداشتی متخصص در زمینه های مربوط به این حوزه انجام گیرد. به طور کلی برای استفاده از طب سنتی در درمان لنف ادم باید عوامل زیر برای درمان بیمار در نظر گرفته شوند:

• کمک گرفتن از یک پزشک لنفولوژیست معتبر و مجرب
• کمک گرفتن از یک پزشک طب سنتی که تحصیلات آکادمیک در این زمینه داشته باشد
• استفاده از داروهای استاندارد با اثرات و عوارض شناخته شده (آشنایی با داروها در درمان لنف ادم)

اثرات کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم

اگر به دنبال یک پاسخ کلی در مورد اثرات کاربرد طب سنتی در درمان لنف ادم هستید، به طور خلاصه باید بگوییم که این مساله هنوز مشخص نیست! اثبات این موضوع که طب سنتی  چقدر در درمان لنف ادم موثر است، نیاز به تحقیقات گسترده و شواهد علمی دارد. البته درباره دسته اول روش های طب سنتی در درمان لنف ادم که با مداخلات مستقیم همراه است، به دلیل عوارض جانبی و آسیب هایی که به بافت مبتلا وارد می سازد، باید کاملا از انجام آن ها خودداری نمود.

در گروه سوم نیز عدم وجود عوارض پیچیده در بسیاری از افراد، باعث می شود تا بتوان برخی درمان ها را انجام داد؛ اما در گروه دوم که دامنه گسترده ای از داروها و گیاهان باید بر روی طیف وسیعی از افراد آزموده شوند، در حال حاضر عملا نمی توان به یک نتیجه و نظر دقیق و علمی دست یافت.

سخن آخر در مورد طب سنتی و لنف ادم

از دید پزشکان معتبر و مجرب در زمنیه لنفولوژی از جمله دکتر شهپر حقیقت، استفاده از مداخلات طب سنتی در درمان لنف ادم نیاز به شواهد علمی کافی دارد و این وظیفه شماست که با مطالعه و تحقیق مناسب در خصوص انواع داروها یا مواد غذایی توصیه شده از سلامت خود محافظت نمایید. امید است که روزی همه مردم با آگاهی و افزایش علم و دانش بتوانند از روش های درمانی صحیح و علمی اثبات شده، بیشترین بهره را در ارتقای سلامتی خود ببرند.

برای مشاهده سایر ویدیوهای آموزشی درباره لنف ادم می توانید به پیج اینستاگرامی دکتر شهپر حقیقت مراجعه کنید و یا برای دریافت مشاوره از ایشان به کلینیک ایشان مراجعه کنید.