انجام جراحی بازسازی پستان پس از درمان کامل بیماری سرطان پستان یا همزمان با آن، یکی از اقداماتی است که معمولا بانوان تمایل به انجام آن دارند. با این حال، با توجه به خطر بروز لنف ادم، پس از جراحی پستان ممکن است این سوال به وجود آید که آیا امکان انجام جراحی بازسازی پستان وجود دارد؟ و اینکه در چه صورتی فرد مجاز به انجام عمل بازسازی پستان خواهد بود؟
مطالعه بیشتر: آیا همزمان با شیمی درمانی، درمان لنف ادم امکان پذیر است؟
لازم است بدانید که بروز لنف ادم بعد از جراحی سرطان پستان، امری کاملا طبیعی است؛ زیرا معمولا در اثر انجام جراحی، پزشک ناچار است بخش هایی از غدد لنفاوی زیر بغل را خارج کند و بنابراین در گردش مایع لنف اختلال ایجاد می شود. شدت لنف ادم در افرادی که تحت جراحی پستان قرار می گیرند، متفاوت است.
به همین دلیل، افرادی که تمایل به انجام جراحی بازسازی پستان دارند، لازم است تحت نظارت و تایید یک پزشک لنفولوژی مجرب و ماهر برای این کار اقدام نمایند. در این مقاله قصد داریم به بررسی رابطه لنف ادم و جراحی بازسازی پستان بپردازیم. خواهیم دید که افراد دارای مشکل لنف ادم باید قبل از انجام جراحی بازسازی پستان، مراقبت ها و کنترل هایی را انجام دهند.
عوارض جراحی بازسازی پستان بر لنف ادم
آیا جراحی بازسازی پستان می تواند منجر به لنف ادم شود؟ تحقیقات بسیاری در زمینه رابطه لنف ادم و جراحی بازسازی پستان انجام گرفته است. نتایج نشان می دهند که جراحی بازسازی پستان به خودی خود تاثیری بر بروز لنف ادم ندارد؛ اما، با توجه به اینکه جراحی سرطان پستان نوعی مداخله در ناحیه پستان محسوب می شود، بنابراین طبیعی است که تعدادی از غدد لنفاوی تحت تاثیر قرار گیرند.
به طورکلی با انجام این جراحیها، برخی دستکاریها در محل پستان و زیر بغل اتفاق میافتد که ممکن است نگرانیهایی درباره احتمال بروز لنف ادم ایجاد کند. این نگرانیها به دلیل تأثیرات احتمالی جراحی بازسازی بر سیستم لنفاوی و مایع لنفی است که میتواند منجر به تورم پستان، دست و بازو و بروز لنف ادم شود. پزشکان و بیماران باید این مسئله را در نظر بگیرند و راهکارهای مناسبی برای کاهش این خطرات ارائه دهند.
علاوه بر این، انجام جراحی بازسازی پستان به صورت همزمان و یا مدتی پس از جراحی سرطان پستان ، نوع دیگری از مداخله در این ناحیه محسوب می شود. شدت دستکاری ناشی از این جراحی ها می تواند عملکرد غدد لنفاوی و گردش مایع لنفی را تحت تاثیر قرار دهد. به این ترتیب، حتی با وجود اینکه جراحی بازسازی پستان به خودی خود منجر به بروز لنف ادم نمی شود، اما لنف ادم را می توان یکی از عوارض اجتناب ناپذیر ناشی از دستکاری غدد لنفاوی زیر بغل دانست.
برخی مطالعات انجام شده در زمینه بررسی رابطه لنف ادم و جراحی بازسازی پستان نشان می دهند که این نوع جراحی در برخی افراد، خطر ابتلا به لنف ادم را کاهش می دهد. با این حال، نمی توان این نتیجه را به صورت قطعی پذیرفت و به همه بیماران تعمیم داد. حال ممکن است این سوال پیش آید که چرا احتمال ابتلا به لنف ادم در این بیماران کاهش پیدا کرده است. در ادامه به برخی از دلایل این مساله اشاره خواهیم کرد.
کاهش احتمال ابتلا به لنف ادم بعد از جراحی پستان
کاهش احتمال ابتلا به لنف ادم، پس از جراحی بازسازی پستان، به عوامل بسیاری بستگی دارد؛ به عنوان مثال ممکن است افرادی که در سطح بالایی از سلامت قرار دارند، کمتر تحت تاثیر این عارضه قرار بگیرند. در ادامه، مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر بروز لنف ادم بعد از جراحی بازسازی سینه را، بررسی خواهیم کرد:
مسائل فرهنگی و اجتماعی
مسائل فرهنگی و اجتماعی بر این موضوع تاثیر بسزایی دارند. در واقع، در افرادی که به سلامت و مراقبت های جسمانی خود اهمیت زیادی می دهند، احتمال ابتلا به لنف ادم پس از انجام جراحی بازسازی پستان به حداقل می رسد. این در حالی است که افراد در شرایط اجتماعی و سلامت ضعیف، ممکن است از انجام مراقبت های پس از جراحی سر باز زده و در نهایت به لنف ادم های شدید یا خفیف دچار گردند.
استفاده از بافت با خونرسانی مناسب برای انجام جراحی بازسازی پستان
برای انجام بازسازی پستان، ایجاد بافت با خونرسانی بالا در ناحیه تحت جراحی ضروری است. این امر گردش خون را در ناحیه بهبود میبخشد و خونرسانی به بافتهای تحت درمان را آسانتر میکند. با بهبود جریان خون، تجمع مایع لنف که ممکن است باعث لنف ادم شود، به حداقل میرسد.
بافت با خونرسانی بالا به بافتهای اطراف کمک میکند تا سریعتر بهبود یابند و خطر بروز عوارضی مانند تورم و التهاب را کاهش میدهد. این روش نه تنها ظاهر طبیعیتری به پستان بازسازی شده میبخشد، بلکه سلامت کلی ناحیه جراحی را نیز تضمین میکند.
عدم وجود بیماری های زمینه ای در بیماران تحت درمان
یکی از نکاتی که برای انجام جراحی بازسازی پستان باید به آن توجه نمود این است که افراد بدون بیماری های زمینه ای کاندیدهای بهتری برای جراحی بازسازی پستان خواهند بود. ابتلا به برخی بیماری ها نظیر دیابت، بیماری های قلبی و عروقی و یا برخی نارسایی های دیگر می تواند نتیجه جراحی را تحت تاثیر قرار داده و حتی عوارض آن را تشدید کند. از این رو، معمولا در چنین افرادی، آسیب های ناشی از جراحی بازسازی پستان می تواند به مراتب از مزیت های آن بیشتر باشد.
به این ترتیب، توجه به ویژگی های ذکر شده در انتخاب جامعه آماری برای بررسی عوارض ناشی از عمل بازسازی پستان اهمیت بسیاری دارد و می تواند نتایج تحقیقات را تحت تاثیر قرار دهد.
انجام جراحی بازسازی پستان با وجود لنف ادم
در پاسخ به این سوال که “آیا با وجود لنف ادم می توان جراحی بازسازی پستان را انجام داد؟ ” باید بگوییم:به طور کلی، پس از انجام جراحی سرطان پستان تعدادی از مسیرهای بازگشت مایع لنف مسدود می شوند. زیرا معمولا در هنگام انجام جراحی پستان، تعدادی از غدد لنفاوی نیز حذف می شوند. البته این مساله کاملا به شدت گسترش سرطان پستان بستگی خواهد داشت. در هر حال حذف تعدادی از غدد لنفاوی باعث می شود تا گردش مایع لنف به خوبی انجام نشده و در نهایت منجر به تجمع این مایع گردد.
به هر حال افرادی که تحت جراحی سرطان پستان قرار می گیرند ممکن است به انواع لنف ادم خفیف یا شدید دچار شوند. البته برخی بیماران هیچ گونه لنف ادمی را تجربه نخواهند کرد؛ با این حال، انجام برخی مراقبت ها حتی در این گونه افراد نیز الزامی خواهد بود.
در ادامه تاثیر بازسازی سینه بعد از سرطان را در سه گروه از بیماران بررسی می کنیم:
جراحی بازسازی پستان در صورت عدم وجود لنف ادم
برای افرادی که به لنف ادم دچار نشده اند، انجام جراحی بازسازی پستان بلامانع است؛ البته گاهی ممکن است فرد به ورم لنفاوی بسیار خفیف دچار شده باشد و در ظاهر نتواند این مساله را تشخیص دهد. در چنین شرایطی، بر اساس نظر دکتر شهپر حقیقت لازم است فرد تحت معاینه بالینی یک پزشک لنفولوژی قرار گیرد.
به این ترتیب، حتی اگر در ظاهر هیچ نوع ورم لنفاوی ایجاد نشده باشد، با یک معاینه ی صحیح بسیاری از اختلالات زمینه ساز لنف ادم شناسایی و رفع می شوند و قطعا عوارض جراحی بازسازی پستان نیز کاهش می یابد.
جراحی بازسازی پستان در صورت لنف ادم خفیف
بروز لنف ادم خفیف پس از جراحی سرطان پستان امری طبیعی خواهد بود. اما بیماری که قصد دارد جراحی بازسازی پستان را نیز انجام دهد باید در ابتدای کار لنف ادم خفیف خود را کنترل و رفع نماید. این عمل باعث می شود تا در اثر انجام جراحی بازسازی، از تشدید لنف ادم جلوگیری به عمل آید.
بر اساس نظر دکتر شهپر حقیقت بیمارانی که به لنف ادم خفیف پس از جراحی سینه مبتلا هستند، باید ابتدا تحت نظر پزشک لنفولوژی معاینه شده و آموزش های لازم را دریافت نمایند. پس از انجام مراقبت ها و کنترل لنف ادم و رفع آن، پزشک لنفوتراپیست می تواند مجوز انجام جراحی بازسازی پستان را صادر نماید.
در نظر داشته باشید که عدم توجه به این مساله می تواند شدت و نوع ورم پس از جراحی بازسازی پستان را تا حد زیادی افزایش دهد. معمولا برای برطرف کردن لنف ادم های خفیف، پزشک لنفوتراپیست توصیه هایی در زمینه اصلاح سبک زندگی بیماران ارائه خواهد داد. برای مثال، اصلاح رژیم غذایی و بهبود تحرک بدنی از جمله اقداماتی است که این گونه افراد باید به آن ها توجه کنند.
جراحی بازسازی پستان در صورت لنف ادم شدید
بسیاری از پزشکان لنفوتراپیست از جمله دکتر شهپر حقیقت بر این نکته تاکید دارند که افراد مبتلا به لنف ادم شدید به هیچ عنوان نباید تحت جراحی بازسازی پستان قرار گیرند. در واقع، این گونه بیماران در ابتدای کار باید تحت معاینات بالینی و مراقبت های اصولی قرار گیرند. این کار کمک می کند تا به مرور زمان و در یک بازه زمانی نسبتا طولانی، ورم لنفاوی کاهش پیدا کرده و وضعیت بیمار به ثبات برسد. ممکن است درمان این گونه بیماران حتی بیش از یک سال طول بکشد.
با این حال، پس از کنترل لنف ادم و بهبود شرایط بیمار، فرد می تواند بدون نگرانی انجام جراحی بازسازی پستان را انجام دهد.. این در حالی است که در صورت بی توجهی به درمان لنف ادم و انجام جراحی بازسازی، فرد با مشکلات جدی روبرو خواهد شد.
مراقبت های پس از جراحی بازسازی پستان
افرادی که به انواع لنف ادم خفیف یا شدید دچار هستند، لازم است پس از انجام جراحی بازسازی پستان مراقبت های لنف ادم را هر چه زودتر آغاز نمایند. این مساله به طور خاص برای افرادی که به لنف ادم شدید دچار هستند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
با توجه به اینکه در روزهای اول پس از انجام جراحی بازسازی پستان، بیمار به علت درد امکان مراقبت و تحرک کافی ندارد، استفاده از آستین های مخصوص کشی، درمان لنف ادم در روزهای اولیه پس از جراحی کفایت می کند. البته در صورتی که شخص و یا اطرافیان وی امکان انجام بانداژ را داشته باشند، بهتر است بانداژ دست را به صورت اصولی و استاندارد انجام دهند. اقدام مهم دیگر، بهبود دامنه حرکتی دست خواهد بود که به گردش هرچه بهتر مایع لنف در این ناحیه کمک نماید.
امروزه پیشگیری از لنف ادم از مباحث مهم پزشکی به حساب می آید؛ زیرا در هر حال، پیشگیری از هر نوع اختلال و بیماری می تواند از درمان آن ساده تر انجام گیرد و در مورد لنف ادم، اثربخشی بیشتری به همراه دارد. در همین رابطه شمارو دعوت میکنیم تا مقاله جلوگیری از لنف ادم رو مطالعه بفرمایین.
در نظر داشته باشید که نوعی از ورم خفیف گذرا در رزوهای اول بعد از جراحی ایجاد می شوند که به ورم حاد جراحی معروف است . این نوع تورم جای نگرانی ندارد و معمولا با انجام مراقبت های کافی و مناسب پس از یک هفته از بین خواهد رفت. اما برای افرادی که در انجام مراقبت های پس از جراحی بازسازی پستان سهل انگاری داشته باشند، ورم لنفاوی حاد می تواند به یک ورم مزمن تبدیل گردد که درمان را به مراتب سخت تر خواهد کرد.
سخن آخر در مورد تاثیر جراحی بازسازی پستان بر لنف ادم
انجام جراحی بازسازی پستان پس از جراحی سرطان پستان و یا به صورت همزمان با آن، دستکاری ها و تغییرات بافتی را در ناحیه پستان و غدد لنفاوی زیر بغل ایجاد می کند ،که ممکن است زمینه ساز ایجاد اختلال در گردش مایع لنف و لنف ادم در فرد شود.
برای افرادی که به لنف ادم های شدید یا خفیف پس از جراحی سرطان پستان دچار هستند، لازم است ابتدا مراقبت ها و کنترل های لازم انجام شود و پس از تثبیت شرایط برای انجام جراحی بازسازی پستان اقدام نمایند. در صورت عدم کنترل شرایط، انجام جراحی بازسازی پستان می تواند عوارض بسیار شدیدی برای بیمار در پی داشته باشد.