سرطان پروستات به عنوان یکی از شایعترین سرطانها در میان مردان شناخته میشود که خوشبختانه به دلیل تشخیصهای زودهنگام و پیشرفتهای علمی، درصد بالایی از مبتلایان میتوانند زندگی طولانی و با کیفیتی داشته باشند. با این حال، یکی از عوارض جانبی که ممکن است پس از درمانهای سرطان پروستات برای افراد به وجود بیاید، لنف ادم است.
این عارضه به دلیل جمع شدن مایعات در اندامها به دلیل اختلال در سیستم لنفاوی رخ میدهد که پس از جراحی یا رادیوتراپی، به خصوص در ناحیه لگن و غدد لنفاوی کشاله ران بروز میکند. در این مقاله، درمانهای سرطان پروستات و لنف ادم، پیشگیری و مدیریت این عارضه و راهکارهای موجود را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.
سرطان پروستات و روشهای درمانی
سرطان پروستات نوعی بیماری است که در غده پروستات شکل میگیرد و به طور عمده در مردان بالای ۵۰ سال دیده میشود. با توجه به نوع و مرحله سرطان، درمانهای مختلفی از جمله جراحی، رادیوتراپی و دارودرمانی برای بیماران در نظر گرفته میشود. جراحی، به خصوص جراحیهای گسترده در ناحیه پروستات و لگن، میتواند به برداشت بخشی از غدد لنفاوی منجر شود.
غدد لنفاوی نقش مهمی در دفع مایعات لنفاوی دارند، و از آنجایی که این غدهها ممکن است طی جراحیها آسیب ببینند، خطر بروز لنف ادم افزایش پیدا میکند.
رادیوتراپی یکی دیگر از روشهای مؤثر در کنترل و از بین بردن سلولهای سرطانی است، اما اشعهها میتوانند به بافتهای سالم اطراف نیز آسیب وارد کنند! در سرطان پروستات، رادیوتراپی غالباً در ناحیه لگن انجام میشود که همین موضوع میتواند به غدد لنفاوی آسیب رسانده و جریان لنف را مختل کند.
بر اساس آمار، ۲۰ تا ۳۰ درصد از بیمارانی که تحت درمانهای سرطان پروستات قرار میگیرند، به درجاتی از لنف ادم مبتلا میشوند. اما بطور قطع انجام درمانهای اولیه سرطان پروستات ضروری و اجتناب ناپذیر است، لذا باید راهکارهای پیشگیری از لنف ادم را یاد گرفت.
تشخیص زود هنگام لنف ادم اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا هرچه این عارضه زودتر شناسایی و درمان شود، مدیریت آن آسانتر خواهد بود. لنف ادم اگر بهموقع درمان نشود، میتواند بهتدریج وخیمتر شده و به عوارض جدیتری مانند عفونتها و مشکلات حرکتی منجر شود؛ بنابراین بیماران پس از جراحی یا رادیوتراپی باید به طور منظم با پزشک لنفولوژیست در ارتباط باشند و تحت مراقبتهای دقیق قرار گیرند.
ویدئو سرطان پرستات و لنف ادم
در ویدئو زیر، ارتباط بین سرطان پروستات و لنف ادم و دلیل ورم پاها و ناحیه تناسلی، بعد از جراحی سرطان پروستات، به طور کامل توسط دکتر شهپر حقیقت، بررسی شده است؛ پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر، این ویدئو را با دقت تماشا کنید.
پیشگیری از لنف ادم با حفظ وزن ایده آل و فعالیت بدنی مناسب
یکی از بهترین روشهای پیشگیری از لنف ادم، حفظ وزن بدنی ایده آل زیر نظر مشاورین تغذیه و رژیم درمانی و نیز انجام فعالیت بدنی منظم است. درمانهای سرطان پروستات ممکن است منجر به احساس ضعف و خستگی شوند و فعالیتهای روزانه بیمار، تا حد زیادی کمتر شود؛ اما جلوگیری از چاقی و حفظ تحرک بدنی و ورزش از عوامل کلیدی در جلوگیری از جمع شدن مایعات لنفاوی و بروز تورم هستند.
پیادهروی روزانه و انجام ورزشهای بازتوانی برای پاها و لگن، به خصوص از روزهای ابتدایی پس از درمان، نقش مهمی در کاهش خطر لنف ادم پاها و نواحی تناسلی دارد. توصیه میشود که بیماران از همان روزهای ابتدایی پس از درمان، ورزشهای سبکی مانند پیادهروی را شروع کرده و بهتدریج، تمرینات تخصصیتری را زیر نظر یک متخصص فیزیوتراپی لنف ادم یا لنفوتراپیست به برنامه روزانه خود اضافه کنند.
اهمیت ماساژ لنفاوی در پیشگیری از لنف ادم
پس از انجام جراحی پروستات، با توجه به نمونه گیری از غدد لنفاوی ناحیه لگن، احتمال ایجاد لنف ادم پاها و نواحی تناسلی وجود دارد. لذا لازم است که ماساژهای مخصوص تخلیه لنف (MLD) به فرد آموزش داده شود. این نوع ماساژ بسیار ملایم و سطحی و جهت دار است و مایع لنف را، از انتهای انگشتان بسمت قاعده اندامها و شکم، هدایت می کند. انجام تنفس شکمی و ماساژ شکم (درصورتیکه بنا به نظر پزشک لنفولوژیست منعی وجود نداشته باشد) و نیز ماساژ نواحی تناسلی در جلوگیری از ایجاد ورم یا کاهش تورم این نواحی بسیار موثر است. همچنین بالا قرار دادن پاها در طول روز به جریان بهتر مایعات کمک میکند.
مراقبتهای پیشگیرانه از لنف ادم
جهت جلوگیری از ایجاد لنف ادم لازم است فرد مراقبتهای لازم را در کلینیک لنف ادم فرا گیرد. رعایت بهداشت و حفظ سلامت و رطوبت پوست، جلوگیری از ضربه و آسیب به پاها، عدم انجام ورزشهای سنگین و حرکات پرشی و جهشی و نیز خودداری از نشستن طولانی مدت و روی هم انداختن پاها بصورت مداوم از اقدامات موثر در جلوگیری از لنف ادم می باشند.
اهمیت مراجعه به لنفولوژیست
پزشکان لنفولوژیست به طور ویژه در زمینه پیشگیری و درمان لنف ادم تخصص دارند. بیماران پس از درمان سرطان پروستات باید به طور دورهای تحت معاینه و پیگیری قرار گیرند تا از بروز و پیشرفت لنف ادم جلوگیری شود.
این پزشکان پکیجهای آموزشی و برنامههای مراقبتی ویژهای را برای بیماران ارائه میدهند تا بتوانند به طور مؤثر از خود مراقبت کنند و یاد بگیرند که با یک سری اقدامات، ورزشهای مفید، ماساژها و مراقبتها در طول زندگی، احتمال ایجاد لنف ادم را کاهش و حتی حذف کنند یا حتی اگر دچار این عارضه به میزان خفیفی شدند، هر چه زودتر آن را درمان کنند و نتیجه درمان برای آنها رضایت بخش تر باشد.
مدیریت لنف ادم پس از درمان سرطان پروستات
سرطان پروستات یکی از چالشهای اصلی سلامت مردان است که با پیشرفتهای پزشکی، درمانهای مؤثری برای آن وجود دارد. جراحی و رادیوتراپی بهعنوان درمانهای رایج این بیماری، میتوانند به بروز لنف ادم پاها یا نواحی تناسلی منجر شوند. با این حال، پیشگیری و مدیریت صحیح این عارضه از طریق فعالیت بدنی منظم، ماساژهای لنفاوی، تغذیه سالم و مشاوره با متخصصان، میتواند به میزان زیادی از پیشرفت این بیماری جلوگیری کند.
بیماران باید به طور مداوم وضعیت جسمانی خود را پیگیری کنند و در صورت مشاهده علائم لنف ادم، سریعاً به یک پزشک لنفولوژیست مراجعه کنند. دکتر شهپر حقیقت، به عنوان یکی از پزشکان مجرب در زمینه درمان لنف ادم، میتواند به خوبی شما را در این زمینه راهنمایی کنند.
برای دریافت مشاوره از ایشان، میتوانید به مطب ایشان، واقع در خیابان سهروردی شمالی، خیابان شهید قندی، کوچه یکم، پلاک 4، جنب مرکز ام آر ای سهروردی، طبقه همکف مراجعه کنید و یا با شماره های زیر تماس بگیرید:
02188173530 – 02188763768 – 09399300748