ارتباط تغذیه سالم و لنف ادم : تغذیه یکی از اجزای اصلی در مدیریت بیماری های عروقی از جمله لنف ادم می باشد. در واقع، به موازات درمان لنف ادم کنترل وزن، رژیم ضد ادم و ضد التهاب دو جزء لازم در کنترل لنف ادم اولیه و ثانویه می باشند.
اضافه وزن و چاقی از فاکتورهای مهم در شروع لنف ادم به خصوص در بیماران پس از جراحی سرطان می باشد. از طرف دیگر نتایج درمان لنف ادم قویا با تغییرات وزنی و اضافه وزن ارتباط داشته و چاقی اثر سوئی در روند درمانی این افراد می گذارد.
تغذیه سالم به همراه فعالیت فیزیکی مناسب دو عامل اصلی در کنترل وزن و دستیابی به وزن نرمال هستند. نتایج مطالعات حاکی از آنست که کاهش وزن اضافه در کاهش ادم و نیز کاهش نشانه های آن مؤثر می باشد. از طرفی، تغذیه سالم و کنترل شده از نظر تمامی درشت مغذی ها (کربوهیدارت ها، چربی ها و پروتئین) و ریز مغذی ها (ویتامین ها و مواد معدنی) موجب کنترل پاسخ هورمونی (انسولین، گلوکاگون، کورتیزول و استروژن) می گردد، که به نوبه خود منجر به کاهش قابل توجه التهاب سلولی و در نتیجه بهبود ادم می شود. در ادامه درباره ارتباط تغذیه سالم و لنف ادم بیشتر توضیح داده ایم.
درخواست مشاوره تخصصی
جهت مشاوره با کارشناسان کلینیک لنفوتراپی پویا و خانم دکتر حقیقت فرم زیر را تکمیل نمایید.
سوالات رایج در زمینه نوع تغذیه و انتخاب مواد غذایی سالم در لنف ادم
آیا بیماران مبتلا به لنف ادم نباید پروتئین مصرف نمایند؟
خیر، یکی دیگر از نکات مهم ارتباط تغذیه سالم و لنف ادم ، پروتئین است. دریافت پروتئین از غذا لزوما به معنای وجود پروتئین اضافی در مایع بین سلولی نیست، لذا دریافت پروتئین کافی به منظور دریافت اسید آمینه های ضروری در این بیماران لازم می باشد. پروتئین مورد نیاز بهتر است از منابعی همچون گوشت سفید ارگانیک، ماهی های کوچک، گوشت های غیر فراوری شده و … تآمین گردد. میزان نیاز به پروتئین و تنوع دریافت آن برای هر فرد باید توسط متخصص تغذیه و بر اساس شرایط پزشکی آن ها تعیین شود.
چرا مصرف قهوه و الکل می تواند برای بیماران دارای لنف ادم مضر می باشد؟
در حالت کلی حفظ هیدراتاسیون (تعادل آب بدن) در بیماری لنف ادم جهت حفظ هموستاز مایع بافتی ضروری می باشد. قهوه و الکل هر دو اثر دیورتیک (ادرار آور) ضعیف تا متوسط داشته و با افزایش ادرار ممکن است سبب افزایش غلظت پروتئین در مایع بین سلولی شده و ادم ایجاد نمایند. از طرفی این مواد توانایی گشادی عروق لنفاوی و در نتیجه تورم را دارند. بنابراین توصیه می گردد به صورت روتین در برنامه غذایی افراد قرار نگیرند.
آیا بین مصرف نمک و ادم ارتباطی وجود دارد؟
بله، سدیم اضافی تمایل به نگهداری آب در عروق خونی و افزایش فشار شریانی داشته و عملکرد عروق لنفاوی را برهم می زند و متعاقبا ادم را تشدید می نماید. در نتیجه جهت کنترل لنف ادم محدودیت دریافت نمک توصیه می گردد. از اینرو، مصرف غذاهای کنسروی، مواد غذایی آماده و فرآوری شده، تنقلات پرنمک و … باید تعدیل گردند.
رژیم غذایی مناسب برای بیماران مبتلا به لنف ادم دارای چه ویژگی هایی می باشد؟
با توجه به اینکه لنف ادم نشان دهنده وجود حالت التهابی مزمن در ماتریکس خارج سلولی می باشد، نیازمند تغذیه ایست که علاوه بر دارا بودن کالری متعادل و تنظیم کننده وزن فرد، توانایی کاهش التهاب را نیز داشته باشد. از اینرو ارتباط تغذیه سالم و لنف ادم و یک رژیم غذایی ضد التهاب با هدف کاهش دریافت کربوهیدارت های تصفیه شده، تعیین میزان و نوع دریافت چربی ها، استفاده بیشتر از میوه و سبزی و مواد غذایی دارای خاصیت ضد التهابی مورد نیاز می باشد. این رژیم غذایی بایستی زیر نظر متخصص تغذیه تنظیم و توسط فرد اجرا گردد تا فرد بیمار از مزایای آن بهره مند شود.
مواد غذایی مفید برای بیماران دچار لنف ادم شامل چه چیزهایی می باشد؟
درمورد ارتباط تغذیه سالم و لنف ادم باید اشاره کرد که در کل میوه ها، سبزی ها، مواد غذایی تخمیری مانند لبنیات پروبیوتیکی، روغن زیتون، آجیل خام و ماهی به عنوان مواد غذایی ضد ادم می باشند که توسط خصوصیات بارز تغذیه ای خود سبب کاهش استرس اکسیداتیو و تنظیم فلور میکروبی روده می شوند و از این طریق در کاهش ورم مؤثر می باشند.
مشاهده مقاله مرتبط: تاثیر پروبیوتیک ها در درمان لنف ادم
چرا مصرف میوه ها و سبزیجات در بیماران دارای لنف ادم از اهمیت ویژه برخوردار است؟
فیبری که در میوه ها و سبزیجات یافت می شود (به عنوان مثال اینولین) توسط باکتری های مفید موجود در روده کوچک و بزرگ به سرعت تخمیر شده و منجر به تشکیل اسیدهای چرب کوتاه زنجیر همانند بوتیرات، استات و پروپریونات می شود که نقش ضدالتهابی قابل توجهی در بیماری های التهابی دارند. بنابراین در ارتباط تغذیه سالم و لنف ادم لازم است این بیماران به میزان کافی از این گروه غذایی در رژیم غذایی خود بهره ببرند.
دریافت کربوهیدرات ها در بیماران دچار لنف ادم بهتر است که به چه صورت باشد؟
ارتباط تغذیه سالم و لنف ادم باید توجه کرد که ، با توجه به اینکه رژیم ضدالتهابی در کاهش ادم مؤثر می باشد، بهتر است کربوهیدرات های تصفیه شده همچون نان سفید و برنج سفید کمتر مصرف شوند. در کل نان های سبوس دار به جای نان سفید، برنج های حاوی سبوس، کینوا و … توصیه می گردد. میزان نیاز به کربوهیدرات ها همانند سایر گروه های غذایی توسط متخصص تغذیه تعیین می گردد.
چرا بیماران با اضافه وزن و چاقی دچار لنف ادم نیاز به کاستن از وزن خود دارند؟
سیستم لنفاوی به تنهایی دارای سیستم پمپاژ نمی باشد و عملکرد آن به حرکت منظم و تنفس عمیق نیازمند است. در صورتی که بدن دارای اضافه وزن و چربی بیشتری باشد، نیاز به عروق خونی بیشتری جهت خونرسانی به بافت ها دارد. در این صورت حجم بیشتری از خون و لنف در جریان بوده و به سیستم لنفاوی فشار وارد می آورد. علاوه بر این، چربی اضافه سبب اختلال در عملکرد طبیعی عروق لنفاوی می شود. بنابراین این افراد باید با یک رژیم غذایی سالم و فعالیت فیزیکی منظم وزن خود را کنترل کرده و از این طریق منجر به بهبود عملکرد عروق لنفاوی خود گردند.
در چه صورت دارای اضافه وزن هستیم؟
در صورتی که BMI (شاخص توده بدنی) بین 29.9-25 باشد دارای اضافه وزن هستید و BMI 30 و بالاتر نشان دهنده چاقی می باشد. BMI را به صورت زیر محاسبه نمایید:
ارتباط تغذیه سالم و لنف ادم : در صورتی که شاخص توده بدنی شما بالاتر از 25 می باشد، حتما توسط راهنمایی و زیر نظر مشاورین تغذیه و یک رژیم غذایی اصولی وزن خود را کاهش دهید و به هیچ وجه جهت کاهش وزن خود به دنبال برنامه های غذایی غیر استاندارد و تنظیم شده توسط افراد غیر متخصص نروید.
دکتر شهپر حقیقت، لنفولوژیست و اپیدمیولوژیست، آماده پذیرش و درمان بیماران مبتلا به لنف ادم در کلینیک خود در تهران هستند.
تهیه و ترجمه : فهیمه حسین زاره-کارشناس ارشد تغذیه و مشاور تغذیه کلینیک پویا
ایجاد ادم لنفاوی در یک عضو از بدن می تواند در ظاهر و عملکرد عضو یاد شده تغییر و اختلال ایجاد نماید. از این رو، زندگی فردی، زندگی خانوادگی و زندگی اجتماعی یک فرد مبتلا به لنف ادم تا حد زیادی از بیماری وی تاثیر خواهد گرفت. در همین راستا به شما پیشنهاد میکنیم که مقاله نحوه زندگی با لنف ادم رو مطالعه بفرمایین.
